Δεν το ακούτε πρώτη φορά, δεν εστιάζω την προσοχή μου στο συγκεκριμένο πρόβλημα για πρώτη φορά. Οι δαπάνες υγείας συνεχίζουν να αυξάνονται προκαλώντας έντονο προβληματισμό στις πολιτικές δυνάμεις των χωρών όπως και στη χώρα μας. Η νούμερο ένα απειλή για την υγειονομική περίθαλψη και τα οικονομικά της υγείας είναι η γήρανση του πληθυσμού της γης που συνεπάγεται ότι όσο αυξάνεται ο μέσος όρος ηλικίας των ανθρώπων, τόσες επιπλέον είναι οι δαπάνες για την παροχή υγείας.
Αυτό που με σιγουριά μπορούμε να πούμε είναι ότι η λύση στο πρόβλημα των δαπανών της υγείας δεν είναι απλή και εύκολη. Για να είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε τις αναποτελεσματικότητες του εκάστοτε συστήματος υγείας θα πρέπει να έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα από τις εσωτερικές λειτουργίες, τις δομές, τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders), τα οικονομικά, την πρόσβαση, την κάλυψη αλλά και την τελική αξία των υπηρεσιών που παρέχονται στους ασθενής.
Οι ραγδαίες εξελίξεις οδηγούν σε αδιέξοδο διότι παρά τις σημαντικές προσπάθειες για την μείωση των δαπανών, δεν έχουν σημειωθεί σημαντικές αλλαγές. Τα οικονομικά της υγείας καταρρέουν, η αβεβαιότητα για την ασφαλιστική κάλυψη μεγαλώνει, το κράτος μη μπορώντας να ανταπεξέλθει γίνεται λιγότερο κοινωνικό κράτος. Για τους παραπάνω λόγους κρίνεται απαραίτητος ένας νέος προσανατολισμός της υγειονομική περίθαλψη.
Ο καθηγητής του Harvard, Michael Porter μαζί με την Elizabeth Teisberg παρουσίασαν πριν 6 χρόνια, στο βιβλίο τους “Redefining Health Care: Creating Value-Based Competition on Results”, την πρότασή τους για την αναδιοργάνωση του συστήματος υγείας.
Σύμφωνα με τον Porter το υπάρχον σύστημα υγείας βρίσκεται σε λάθος κατεύθυνση καθώς δεν δημιουργεί νέα αξία, οι συμμετέχοντες δεν συνεργάζονται, αντιθέτως προσπαθούν να προστατέψουν τα συμφέροντά τους μεταφέροντας το τελικό κόστος στον ασθενή. Αυτό δεν είναι win/win σύστημα.
Ο βασικότερος σκοπός της περίθαλψης πρέπει να είναι η δημιουργία αξίας για τους ασθενείς και όχι η μείωση κόστους.
Μπορούμε να υιοθετήσουμε νέα εργαλεία τεχνολογίας. Μπορούμε να ψηφιοποιήσουμε πολλές από τις βασικές λειτουργίες. Να επικοινωνούμε μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα. Οι γιατροί θα ακολουθούν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα σύμφωνα με τις πρακτικές “Evidence-based practice”. Θα συνταγογραφούν βάσει των κατευθυντήριων οδηγιών. Οι ασθενείς θα έχουν στα χέρια τους συστήματα με τα οποία θα μπορούν να ελέγξουν την κατάσταση της υγείας τους δίχως την παρέμβαση του γιατρού. Καλά όλα αυτά.
Είναι εφικτό να συνδυάσουμε τις τεχνολογίες του 21 αιώνα με δομές που έχουν κατασκευαστεί τον 19 αιώνα; Όπως αναφέρει ο Porter, η ενσωμάτωση των νέων μοντέλων σε ένα απαρχαιωμένο σύστημα, δεν θα βελτιώσουν το τελικό αποτέλεσμα των παροχών υγείας -την υγεία των ασθενών-, αν πρώτα δεν αλλάξουμε τις θεμελιώδης δομές του συστήματος.
Η κεντρική κατεύθυνση όλων των εμπλεκόμενων και η νέα αξία της υγείας είναι η βελτίωση της υγείας των ασθενών. Για να μπορέσουμε να μετρήσουμε και να αξιολογήσουμε την αποδοτικότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών χρειάζεται να συγκεντρώνουμε τα δεδομένα. Τα δεδομένα και οι πληροφορίες είναι ο πλούτος της υγείας που θα σώσει ζωές και θα οδηγήσει την ιατρική στο σημείο όπου θα παρέχεται βάσει δεδομένων.
Η Σουηδία τα έχει καταφέρει!
