Το θέμα της εκπαίδευσης στην ειδικότητα απασχολεί τις αρμόδιες επιστημονικές επιτροπές στην προσπάθειά τους να ανασυγκροτήσουν το Εθνικό Σύστημα Υγείας στην μεγάλη οικονομική κρίση σε συνδιασμό με άλλες μεταρρυθμίσεις του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ.Στο παρακάτω κείμενο μου θα αναφερθώ από προσωπικές εμπειρίες και σύμφωνα με κείμενα που έχουν προγραφτεί ποιες είναι οι αλήθειες και τι όχι,τι ισχύει και αν αλλάξει τι θα προκαλέσει,πως είναι η κατάσταση στις χώρες της Ευρωπαικής Κοινότητας.
Δεν θα μπω στην διαδικασία να αναλύσω το προσχέδιο νομου που προσπάθησε να περάσει,αυτό το έχουν αναλύσει επιτυχώς άλλοι συναδελφοι στη Ελλάδα, αλλά θα αναφερθώ στην τωρινή κατάσταση που υφίσταται στην Ευρώπη και στην Ελλάδα.Θα αναφέρω μονον τουτο.Οτι προτάθηκε προς χάρην χρόνου μείωσης της ιατρικής ειδικότητας και της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας σε έναν μεγάλο βαθμό στηρίζεται στη δραστηριότητα των ειδικευομένων και παίζει σοβαρό ρόλο στην ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.Άρα συμπεραίνουμε ότι η ειδικότητα επηρεάζει σοβαρά τον τομέα πρωτοβάθμιας υγείας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Ιατρικών Ειδικοτήτων (EUMS) εδώ και χρόνια έχει προτείνει ένα ιδανικό πρόγραμμα ειδικοτήτων που στόχο έχει την εναρμόνιση της ιατρικής εκπαίδευσης, την ισοτιμία και ισοβαθμιση στην ποιότητα της εκπαίδευσης για την λήψη ενιαίων ευρωπαϊκών τίτλων ειδικότητας με καθορισμένα κριτήρια.Κατ’αυτό το πρόγραμμα πρέπει να ληφθούν τα παρακάτω υπόψιν:
- Ποια τα κριτήρια εισαγωγής στις Ιατρικές ειδικότητες του σήμερα
- Αν τα κέντρα είναι ικανά να παρέχουν ειδικότητα
- Δημιουργία συγκεκριμένων προγραμμάτων συνεχιζόμενης εκπαίδευσης
- Καθορισμός χρόνου και εκπαιδευτικού αντικειμένου για κάθε ειδικότητα
- Αξιολόγηση του ειδικευομένου κατά την πορεία του
- Σωστή κατανομή του ανθρώπινου ιατρικού δυναμικού ανά ειδικότητα και γεωγραφική θέση
- Κριτήρια επιλογής των εκπαιδευτών
- Ενίσχυση των λιγότερο δημοφιλών ειδικοτήτων
- Ενίσχυση της επαρχίας
Όλα αυτά προτάθηκαν με στόχο την ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος,την καλή παροχή υπηρεσιών υγείας στο επίπεδο των ειδικοτήτων,την ανάπτυξη πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και βέβαια την αντιμετώπιση του ιατρικού πληθωρισμού, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στον ελληνικό ιατρικό χώρο του σήμερα.Εχει ληφθει όμως διερωτάμαι τίποτα απ΄όλα αυτά τα μέτρα και έτσι η μόνη λύση ήταν αυτό το προσχέδιο για την Ελλάδα;
Ας εξετάσουμε όμως τι ισχύει σήμερα στην Ευρώπη και τι στην Ελλάδα.Το μοντέλο ειδίκευσης παρουσιάζει σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών.
Πρέπει να ξεκαθαριστεί κάτι ευθυς εξαρχης.
Δεν υφίστανται εξετάσεις στις ευρωπαικές χώρες όπως Γερμανία,Αγγλία***,Σουηδία,Ισπανία,Αυστρία,Ελβετία,Ολλανδία για την έναρξη ειδικότητας καθώς και στην Γαλλία,Ιταλία που δίδονται εξετάσεις πχ,υπάρχει και πρόνοια τοποθέτησης των μη επιτυχoντων σε ειδικότητες με μικρότερη ζήτηση.
Δεν υφίστανται εξετάσεις στις ευρωπαικές χώρες όπως Γερμανία,Αγγλία***,Σουηδία,Ισπανία,Αυστρία,Ελβετία,Ολλανδία για την έναρξη ειδικότητας καθώς και στην Γαλλία,Ιταλία που δίδονται εξετάσεις πχ,υπάρχει και πρόνοια τοποθέτησης των μη επιτυχoντων σε ειδικότητες με μικρότερη ζήτηση.
Στις παραπάνω χώρες που δεν δίδονται εξετάσεις ισχύουν τα ακόλουθα:
Η εισαγωγή στις οποίες γίνεται χωρίς εξετάσεις απαραίτητα δε είναι γνώση της γλώσσας των χωρών αυτων, παρέχoυν σχεδόν για όλες τις ειδικότητες ολοκληρωμένα προγράμματα εκπαιδευσης. Η εκπαίδευση όσο και τα νοσοκομεία βρίσκονται υπό συνεχή ποιοτικό έλεγχο. Υπάρχει ωστόσο βιβλιάριο ειδικευομένου.
Η εισαγωγή στην ειδικότητα (χωρίς αναμονή) γίνεται χωρίς εξετάσεις, αλλά με βιογραφικό και συνεντευξη.Ο τίτλος ειδικότητας αποκτάται με εξετάσεις. Μεγάλο είναι το ποσοστό ιατρών που κατευθύνονται προς τη γενική ιατρική σ’αυτές τις ευρωπαικες χώρες.
ΟΙ ειδικευόμενοι ιατροι μπαίνουν σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Οι κλινικές,νοσοκομεία θέτουν συγκεκριμένα κριτηρια και γνώσεις, τις οποίες πρέπει να κατέχει ο ιατρός που τελειώνει ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης.Ακολουθείται δε προγράμμα σπουδών μαθημάτων θεωρητικών και πρακτικών στο καθημερινό πρόγραμμα του ειδικευόμενου ιατρού.
Έτσι λοιπον δεν υπάρχουν ανισοτητες στην ιατρική εκπαιδευση των ιατρων και έτσι ξεκινάμε με έναν οργανομένο φορέα ΠΦΥ όπου ακολουθειται η συνεχιζόμενη εκπαίδευση κι οι γενικοί ιατροι αποτελούν ένα αναποσπαστο κομματι αρχής.
*** να προσθέσω για την Αγγλία κάτι επιπλέον από πληροφορία ενός συναδέλφου,κάτι χρήσιμο : υπάρχουν εξετάσεις για να πάρεις τον τίτλο εδώ και πολλά χρόνια και οι ενδιάμεσες εξετάσεις -παλιότερα MRCP και MRCS- έχουν τώρα αντικατασταθεί με άλλο τρόπο επιλογής.
Ερχόμαστε στην Ελληνική πραγματικότητα τώρα.Από ερεθίσματα,κειμενα,δημοσιογραφικές αναλύσεις,γνώμες ειδικευομένων ιατρών στην Ελλάδα το σύστημα υποφέρει,και μαζι μ’αυτό οι ιατροι και ΠΦΥ καθως και οι ασθενεις.
Ο νεός ιατρός μετά το πτυχίο ολοκληρώνει την υπηρεσία υπαίθρου (1,5 χρόνια).Επακολουθούν 3-6 χρόνια αναμονής για τις διάφορες ειδικότητες,έτσι ο συγκεκριμένος ιατρός έχει απομακρυνθεί απο τη συστηματική εκπαίδευση της ιατρικής για αυτά τα χρόνια. Τα χρόνια δηλαδή αμέσως μετά την απόκτηση του πτυχίου, στα οποία ο ιατρός θα έπρεπε να αρχίζει την πρακτική εκπαίδευση περνάνε χωρίς συγκεκριμένο αντικείμενο.Διαφαίνεται λοιπον οτι το σύστημα αυτό δημιουργεί εξαρχής υποψηφίους με σημαντικές ελλείψεις, οι οποίοι καλούνται να ειδικευτούν με τις ελλείψεις τους από γενικές γνώσεις ιατρικής, λόγω του χαμένου χρόνου που δεν έκαναν τίποτα σχετικό με την ιατρική.
Εδώ υπάρχει βέβαια και το θέμα υποαπασχόλησης των ιατρών σε ιδιωτικά επιχειρηματικά κέντρα υγείας.Ενώ το κράτος θα μπορούσε να το εκμμεταλευτει για την καλύτερη εξυπηρέτηση του ΠΦΥ μαζι με την εκπαίδευση του νέου ιατρού*αντι να εργαζεται σε ιδ.κέντρα*θα εργαζόταν τουλάχιστον σε δημόσια κέντρα εκπαιδευσης που σκοπο θα ειχαν την καλύψη κενων θέσεων σε διαφορες περιοχες της Ελλάδας όπου στερει σε νοσοκομειακη φροντίδα.*ακριτικες περιοχές και χωριά*.
Το θέμα των ατελείωτων εφημεριών,αφου ο νέος ιατρός πια διοριστεί, που τον εξουθενώνουν και του δεσμευουν τον χρόνο μελέτης είναι επίσης ένα θέμα που βλάπτει την εκπαίδευση του ιατρου και κατά συνεπεια του ΠΦΥ .
Η εκπαίδευση του ειδικευόμενου εν ολίγης στηρίζεται στη διάθεση του και στην επιστημονική εκπαιδευτική διάθεση των επιμελητών αν θα καταφέρει να αποκομίσει τις απαραίτητες γνώσεις.Αρα άλλο ένα θέμα που πρέπει να υπάρξει πίεση,αξιολόγηση εκπαιδευτών.
Επίσης τα νοσοκομεία της χώρας παρουσιάζουν ανομοιότητες στον αριθμό αλλά και στα περιστατικά που αντιμετωπίζουν.Αν υπήρχε ομοιογένεια στο συστημα υγειας δηλαδη και εξυπηρετηση και εξοπλισμος επαρχιακων νοσοκομειων τετοιος που να μην στερουσε από τα μεγαλα αστικα κεντρα,τότε οι ειδικεύομενοι θα ειχαν ισες ευκαιρίες αντιμετώπισης περιστατικών.
Άρα συμπέρασμα σύμφωνα με τα παραπανω:
1.δεν θα βοηθήσει πουθενά ένα ακόμα νομοσχέδιο που καθιερώνει εξετάσεις.Οι ευρωπαιοι και χωρίς εξετάσεις έχουν καλύτερο σύστημα εκπαίδευσης.Δεν βοηθούν οι εξετάσεις για την καλυτέρευση των ιατρων ως επιστήμονες.
2.δεν θα βοηθησουν τα Εκπαιδευτικά Κέντρα αφου θα βρίσκονται στα αστικά κέντρα μόνον
3.δεν θα υπαρχει καλυτερη εκπαιδευση χωρις ενίσχυση από τους εκπαιδευτες καθως και χωρις μείωση των παραπάνω εφημεριων.
4.Αμφιδρομη κατασταση ωφελειμότητας -> οι ειδικευόμενοι βοηθουν το συστημα με την εργασια τους,ας τους βοηθησει και το συστημα να μην επιβαρυνονται επιπλεον προβληματισμους με το νέο συστημα φορεα υγειας.
Καλές Γιορτές και ένα χαρούμενο 2012
